Dit is deel 4 van 'Gebrek aan eerlijkheid of gebrek aan vertrouwen?'

Deel 1: Gebrek aan eerlijkheid of gebrek aan vertrouwen?
Deel 2: Loyaliteit
Deel 3: Werkgelegenheid

In voorgaande stukken heb ik aangegeven wat volgens mij wat problemen met onze maatschappij zijn, in dit stuk hoop ik wat oplossingen aan te dragen. Veel informatie in dit stuk heb ik verzameld op twee bijeenkomst avonden over het Basisinkomen en uit het stuk 'Opkomst van verbinders binnen de elites', dit is een erg lang stuk maar zowel geschiedkundig als economisch zeer goed onderbouwd en erg interessant om te lezen.

Wij zijn in dit land dol op hervormingen, het liefst elk jaar wel een stuk of 10 op grote schaal. Gek genoeg ga ik nu vertellen dat er hervormingen moeten komen. Niet dat ik een groot fan ben van alles elke keer over de kop te gooien, sterker nog, over het algemeen vind ik dat er te veel hervormd en gereorganiseerd wordt in dit land. Veel hervormingen zijn ook niet nodig blijkt achteraf en ze maken lang niet altijd alles beter. Maar in dit geval ga ik pleiten voor hervormingen, alhoewel je het meer kunt opvatten als pleiten voor het terugdraaien van een aantal hervormingen die de afgelopen jaren zijn doorgevoerd.

Maar eerst de belangrijkste mythe over het basisinkomen ontkrachten. Het basisinkomen is geen oplossing voor al onze maatschappelijke problemen. Het basisinkomen kan een doel zijn om naar te streven en het invoeren hiervan zal een aantal hervormingen met zich meebrengen die steeds noodzakelijker lijken maar deze hervormingen kunnen ook zonder het invoeren van het basisinkomen doorgevoerd worden.

Welke hervormingen dan?

Zorg en zorgverzekeringen: Sinds 2006 hebben wij marktwerking in onze zorg toegestaan en zelfs verplicht gesteld, het idee was dat door concurrentie de zorg beter zou worden en bespaard zou worden op overbodige uitgaves en overhead. Als belangrijkste reden werd aangehaald dat de zorg niet meer te betalen was met het huidige systeem. Helaas is hierover tegen ons gelogen en is het probleem vooral dat het geld wat voor de zorg bedoeld was niet daadwerkelijk naar de zorg is gegaan. Geld wat door ons allemaal in de vorm van belastingen opgebracht is voor de zorg is dus niet daadwerkelijk naar de zorg gegaan. Dat doet erg veel af aan de geloofwaardigheid van de uitspraak dat de zorg niet meer te betalen is. Als ik de helft van mijn budget voor voedsel uitgeef aan een nieuwe auto kan ik ook roepen dat mijn eten niet te betalen, helaas maakt dit het niet waar. Mijn eten is dan prima te betalen alleen heb ik er dan voor gekozen om het geld daar niet aan uit te geven.

Ik pleit er voor om de marktwerking uit de zorg te halen, terug te gaan naar een nationaal ziekenfonds wat via het belastingstelsel door de overheid gefinancierd word zonder winstoogmerk. Er zijn verschillende rekenmodellen te vinden om dit haalbaar te maken, twee varianten hiervan zijn door het CPB doorgerekend in opdracht van de SP en zijn te vinden in het artikel 'AWBZ-premie over vier schijven'.

Openbaar vervoer: Ook hier hebben we te maken met marktwerking, de gevolgen zijn niet uitgebleven. Waar ik in 2008 nog voor € 6,25 een dag retour had om naar mijn ouders te gaan kost nu een enkeltje mij € 8,-- . Mits ik niet langer dan een half uur bij mijn ouders blijf kan ik hier nog op terug, helaas ga ik niet uitsluitend voor de koffie naar mijn ouders doorgaans dus kost een middagje bezoek aan mijn ouders nu € 16,--. Als je een niet al te dure auto hebt is het dus gewoon goedkoper om deze rit met de auto te doen. Ondertussen worden door de marktwerking veel lijnen opgeheven of rijden deze minder vaak. Zo wonen mijn ouders in een klein dorpje in Drenthe, in de avonduren gaat hier maar eens per twee uur een bus die dan ook nog eens net de aansluiting in een groter dorp op de doorgaande bus naar Groningen mist. Gevolg, als ik bij mijn ouders vertrek om 21:00 dan ben ik rond 22:30 thuis. Met een auto kan ik diezelfde afstand in nog geen 40 minuten afleggen. Ik leen dus vaak een auto als ik naar mijn ouders toe ga uit financiële overwegingen en om mijzelf enkele uren aan tijd te besparen!

Ik pleit er voor om de marktwerking uit het OV te halen en dit weer door lokale of landelijke overheid te laten regelen en het puur kostendekkend te maken i.p.v. hier grote marktpartijen en publieke aanbestedingen op te zetten waardoor het in de praktijk alleen maar duurder en slechter wordt omdat de partijen die hier op inspringen in eerste instantie dit voor hun eigen winst doen en niet om het beter te maken voor het publiek.

Gas, elektra en water: Wederom hebben we het over marktwerking. Er zijn verschillende partijen die te maken hebben met de levering van gas en elektriciteit aan uw woning. Om te beginnen de netbeheerder die zijn kosten en zijn winstmarge moet verdienen. Dan komen de opwekker van uw elektriciteit en degene die het gas uit de grond haalt en verkoopt die ook hun kosten en winst er uit moeten halen. We weten zelf wat voor buitensporige bedragen er in die wereld omgaan zoals een topman van Shell die in een jaar tijd 24,2 miljoen euro verdiend. En dan nog de tussenhandelaar, de mensen met wie u een contract afsleuit, partijen als Nuon of De Nederlandse Energie Maatschappij, partijen die niets toevoegen aan uw levering maar die wel hun kosten, die voor mijn gevoel met name uit telefonische en deur aan deur verkopers bestaan, en hun winst er uit moeten halen.

Ik pleit er voor om de marktwerking uit de nuts bedrijven te halen, dit weer door de staat te laten beheren en hierbij het winstoogmerk weer af te schaffen en puur kostendekkend te opereren. Ook pleit ik hierbij er voor om zo snel mogenlijk te gaan investeren in duurzame energie, geef meer mensen de kans om b.v. via zonnepanelen hun eigen elektriciteit op te weken. En houd vooral op met de subsidie op fossiele brandstoffen die gegeven wordt in de vorm van belasting kortingen en het niet verplichten van milieu heffingen aan de diverse grote fossiele brandstof bedrijven.

Bijstand: Momenteel als je in de bijstand of een andere vorm van uitkering zit dan mag je niets bijverdienen. Met parttime werk loop je het risico dat je na enkele maanden te horen krijgt dat je meer uren moet regelen omdat je uitkering stop gezet gaat worden, zelfs als je daardoor minder dan een uitkering verdiend. Als je als freelancer klussen hebt wordt dit een op een van je uitkering afgetrokken en als je een maand meer dan de uitkering verdiend word je uitkering stop gezet. De kans dat je hier mee dus kunt starten in de hoop t.z.t. genoeg klussen te krijgen om geen uitkering meer te nodig te hebben word je hierdoor in de praktijk ontnomen. Als je als ZZP-er te weinig inkomsten hebt moet je je bedrijf opheffen voor je een uitkering kunt krijgen. Waarom deze strenge regels? Het uitgangspunt is dat je fulltime beschikbaar moet zijn voor eventuele arbeid. Je mag dus ook niet overdag van huis zijn tenzij het te maken heeft met werk verkrijgen. Je buren een dagje helpen omdat je een goede buur wilt zijn mag niet, daar moet je geld voor vragen of je moet die uren beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. Nou heb ik zelf echt nog nooit een werkgever meegemaakt die verwacht dat als ze iemand thuis opbellen om voor hun te komen werken dat die persoon dan binnen 5 minuten beschikbaar is. En zelfs al is iemand bij zijn buren, tegenwoordig heeft iedereen een mobiele telefoon, dus of je nou thuis zit of bij je buren zit, je bent in mijn mening net zo beschikbaar voor werk. Vrijwilligerswerk is ook verboden tenzij het binnen de beperkte visie van het UWV past, zo mag iemand met een uitkering bijvoorbeeld niet zomaar actief zijn in een buurt comité aangezien dit geen goedgekeurd vrijwilligerswerk is. Ook mantelzorg of kinderoppas binnen de familie mag niet, hier dien je geld voor te vragen. We moeten wel participeren, als het maar niet op eigen initiatief is.

Ik pleit dus voor een regelvrije of regelarme bijstand waarbij iemand de kans heeft om voor zichzelf te beginnen of parttime of vrijwilligerswerk te doen. In deze situatie kan iemand die te weinig inkomsten heeft een aanvulling kan krijgen en in de praktijk een gedeelte van zijn of haar inkomsten zelf houden. Dit stimuleert mensen om zelf iets op te zetten en geeft ze een vangnet als ze hierin niet slagen. In mijn mening zal dit leiden tot minder mensen in de uitkering en een aantal mensen die misschien een aanvulling krijgen maar geen volledige uitkering nodig hebben. Daarnaast is het misschien voor de menswaardigheid goed om eens een keer een einde te maken aan het idee dat elke persoon met een uitkering maar thuis zit omdat hij of zij lui is. Er is gewoon niet voor iedereen werk helaas en ik ben bang dat dit in de toekomst alleen maar erger wordt. Hiervoor dient zowel de politiek als de pers een 180 graden draai te maken in hun uitspraken over mensen zonder werk.

Banken: De bankensector is onontkenbaar verantwoordelijk voor de crisis maar blijkt ook verantwoordelijk te zijn voor de Euro crisis die nog steeds speelt zoals je in deze uitzending van Radar Extra kunt zien. De banken zijn gered met veel geld van de belasting betaler, schulden van banken of van de staat aan banken zijn overgeheveld op de burgers in de vorm van belastingen. Er zijn nu buffers opgebouwd en in de wet gewaarborgd maar in de praktijk gaan de banken nog steeds op dezelfde manier te werk, door de buffers zal het misschien ietsje langer duren voor er weer een crisis is maar er is verder absoluut niets veranderd, we zitten prima op koers voor de volgende bancaire crisis.

Ik pleit voor het oprichten van een staatsbank, een waarbij de salarissen binnen de perken blijven, een waarbij de bonuscultuur uitgebannen is en vooral eentje waarbij het winstoogmerk binnen de perken blijft. Ja ik zeg binnen de perken i.p.v. geen, ik denk namelijk dat het goed is als de winst van een staatsbank uiteindelijk het land ten goede komt en gebruikt kan worden om de lokale economie te stimuleren. Ook zou ik ervoor willen pleiten om bij een volgende bancaire crisis het voorbeeld van IJsland te volgen en de banken failliet te laten gaan en de verantwoordelijke mensen te straffen i.p.v. de belastingbetaler op te laten draaien voor hun wanprestaties zodat zij hun functie kunnen behouden en een paar jaar later alweer tonnen aan bonus of loonsverhoging kunnen krijgen.

Politiek: Onze politiek is de laatste 15 tot 20 jaar vervallen tot een spreekbuis voor de grote bedrijven. Als je als persoon iets op de politieke agenda wil krijgen moet je handtekeningen verzamelen en jarenlang aan de bel trekken, voor een bedrijf is dit veel simpeler.

Ik pleit er voor dat de politiek weer luistert naar de mensen i.p.v. de bedrijven. Dit zou gerealiseerd kunnen worden door te zorgen dat politici niet na hun politiek loopbaan direct als top manager ingehuurd kunnen worden in de commerciële sector waardoor hun de behoefte ontnomen word om het bedrijfsleven ter wille te zijn. Een andere optie zou het liquid democracy systeem van de PiratenPartij kunnen zijn. In ieder geval moet de politiek weer in dienst staan van het land en de inwoners i.p.v. uitsluitend de economie. Economie is belangrijk voor een land maar tevreden inwoners zijn minstens net zo belangrijk.

Investeren: Als laatste wil ik pleiten voor investeringen. Zorg dat projecten van de grond komen door als staat bij te springen, hiermee creëer je werkgelegenheid. Zorg dat lonen omhoog gaan zodat mensen weer wat te besteden hebben. Hierdoor verdient de staat belastingen en heeft de economie weer een afzet markt. Indien de afzet markt niet opgerekt word zullen er steeds meer bedrijven failliet gaan. De laatste jaren worden er meer tweedehands autos verkocht dan nieuwe, simpel omdat mensen het geld niet meer hebben voor een nieuwe. Zorg dat mensen het geld hebben voor een nieuwe auto en dit zal de economie en de staat ten goede komen.

Andere oplossingen: Een hoop van de dingen waar ik voor pleit kunnen ook op andere manieren opgelost worden, ik wil niet beweren dat mijn oplossingen de beste of de enige zijn. Ik wil wel beweren dat er op deze vlakken iets moet veranderen op korte termijn want het gaat steeds slechter met dit land. Ja de economie trekt aan roept men, maar dit komt voornamelijk doordat men cijfertjes anders interpreteert dan vroeger. In de praktijk is er steeds meer armoede in dit land, worden er steeds meer mensen dakloos en zijn er steeds meer voedselbanken nodig.

Basisinkomen

Indien de voorgaande stappen op een of andere manier genomen worden kun je gaan nadenken of het verstandig is die regelvrije bijstand uit te bouwen tot een basisinkomen. Ik zie hier zelf voordelen in maar ik wil niet beweren dat mijn visie de enige juiste is. Nou wou ik in dit stuk diverse vormen van het basisinkomen vergelijken en hier mijn mening over geven het is echter al een heel lang stuk aan het worden dus ik vrees dat er een deel vijf zal komen op korte termijn waarin ik dat ga doen.

Dit is deel 3 van 'Gebrek aan eerlijkheid of gebrek aan vertrouwen?'

Deel 1: Gebrek aan eerlijkheid of gebrek aan vertrouwen?
Deel 2: Loyaliteit

Dit deel is niet een lap tekst van mij maar een filmpje gemaakt door CPG Grey. Deze man maakt zeer informatieve filmpjes vind ik zelf en weet doorgaans de feiten goed op een rijtje te zetten. Als je de vorige delen interessant vond of er een kern van waarheid in ontdekte kijk dan a.u.b. ook dit filmpje. Het volgende stuk zal ik pogen meer oplossingsgericht te schrijven en tegelijkertijd wat verkeerde ideeën over een basisinkomen te ontkrachten.

Deel 4: Is de oplossing hervormen?